Żelechów
Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków Gmina Żelechów otrzymała dotację od Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na zadanie pn. „Zabezpieczenie i wyeksponowanie pozostałości rytualnej łaźni – mykwy w Żelechowie”.
W ramach dotacji zostaną opracowane następujące dokumenty:
– inwentaryzacja,
– ekspertyza konstrukcyjna,
– opinia geotechniczna,
– ekspertyza mykologiczno – budowlana,
– projekt zagospodarowania,
– projekt architektoniczny,
– projekt konstrukcyjny,
– projekt instalacji elektrycznej,
– projekt branży sanitarnej.
Wartość zadania wynosi – 34 627,55 zł, przyznana dotacja – 17 300,00 zł, środki własne Gminy Żelechów – 17 327,55 zł.
O rytualnej łaźni
Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków – Barbara Jezierska podpisała w 2016 roku decyzję o wpisie do rejestru zabytków łaźni rytualnej – mykwy, mieszczącej się w piwnicy budynku gminy żydowskiej (kahału) zburzonego w 1942 r., w Żelechowie.
W latach 30. XX w. przy ul. Rabina Majzelsa, obecnie Ludwika Pudły, zbudowano nową siedzibę gminy żydowskiej. W piwnicach piętrowego, murowanego budynku umieszczono mykwę - rytualną łaźnię. Podczas działań II wojny światowej budynek został zburzony. Na jego miejscu powstał skwer. W płn.-wsch. narożniku skweru widoczny jest fragment przyziemia budynku, stanowiący sklepienie pomieszczenia łaźni. Metalowa pokrywa zabezpiecza wejście, prowadzące na schody wiodące do niewielkiego pomieszczenia, zbudowanego z cegły palonej, pierwotnie pokrytej tynkiem. Po obu stronach schodów znajdują się niewielkie baseny z krystalicznie czystą wodą. Zgodnie z rytuałem religii judaistycznej, obmycia w mykwie wymagają osoby i naczynia, które zaciągnęły jakiegoś rodzaju nieczystość rytualną. Dokonuje się go przez całkowite zanurzenie. Woda do obmywań rytualnych musi pochodzić z rzeki, źródła lub wody deszczowej, bezpośrednio doprowadzonej do zbiornika.
O istnieniu mykwy wiedzieli tylko najstarsi mieszkańcy miasta i zapewne dlatego łaźnia zachowała się niemal w niezmienionym stanie.
Mykwa związana jest z dziejami Żydów w Polsce i gminy żydowskiej w Żelechowie. Stanowi przykład bogatego rytuału religijnego judaizmu. Związana z historią miasta i jego dawnymi mieszkańcami, jako jedyna zachowała się w tej części Mazowsze i z uwagi na zachowane wartości historyczne i artystyczne zasługuje na ochronę konserwatorską.
Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków
Komentarze (0)